Państwa europejskie noszą się z zamiarem dokonania re-kolonizacji Libii, w związku z czym w najbliższych miesiącach wyślą one siły zbrojne w celu przywrócenia porządku i zatamowania płynącego z Afryki strumienia emigrantów. Jeśli ekspedycji militarnej uda się zapanować nad pewnymi obszarami kraju i zaprowadzić poszanowanie prawa, pojawią się tam włoscy i niemieccy inżynierowie z ENI oraz Wintershall, by wznowić tamtejsze wydobycie ropy naftowej, co spowoduje rzucenie na już nasycony światowy rynek 1,3 miliona baryłek dziennie (Libia wydobywała 1,7 miliona baryłek dziennie w 2011, gdy państwem rządził jeszcze Muammar Kadafi)1)Crude oil production in Libya Source EIA.
Jeszcze kilka tygodni temu mieliśmy w Libii trzy rządy:
- rząd utworzony zaraz po obaleniu Muammara Kadafiego, utworzony przez Bractwo Muzułmańskie, z siedzibą w Trypolisie, stolicy Libii;
- uznany (z wyjątkiem Turcji i Kataru) przez międzynarodową społeczność rząd w Tobruku. Ten rząd, utworzony przy pomocy Unii Europejskiej, która upozorowała wybory, został ostatecznie wyparty z Trypolisu 2)Libya’s runaway parliament seeks refuge in Tobruk bubble Source BBC 2014-10-02;
- swego rodzaju rząd utworzony przez Państwo Islamskie, panujący nad obszarem wokół Bengazi.
Rzeczywista władza każdego z nich nie wydaje się wykraczać poza mały krąg ziemi bezpośrednio przylegający do wyżej wymienionych miast; na pozostałym obszarze rządzą lokalni przywódcy plemienni.
Przez rok państwa europejskie bez powodzenia usiłowały doprowadzić do powstania rządu jedności narodowej. W międzyczasie pogarsza się stan bezpieczeństwa publicznego. Libia stała się schronieniem dla Państwa Islamskiego i ugrupowań dżihadystów a także krajem tranzytowym dla milionów Afrykanów, którzy chcą przedostać się do Europy. W marcu Jean-Yves Le Drian, francuski minister obrony narodowej, powiedział, że w Libii przebywa jakieś 800 tysięcy migrantów, którzy w tym roku mają zamiar przepłynąć Morze Śródziemne3)800,000 migrants in Libya seeking to come to Europe: French minister Source EurActiv 2016-03-24.
Jeśli Europejczycy chcą temu zapobiec poza obszarem swej jurysdykcji, tzn. poza własnym terytorium i nie stosując przepisów własnego prawa, muszą odzyskać kontrolę nad niegdysiejszą włoską kolonią i w dodatku nie mogą czekać, aż Libijczycy sami rozwiążą własne problemy. Z drugiej strony, by móc wysłać wojsko z interwencją, Europa potrzebuje oficjalnego zaproszenia ze strony libijskiego rządu, by mieć prawne uzasadnienie dla mającego powstać europejskiego Afrikakorps, tak jak to było w przypadku wojskowych operacji rosyjskich w Syrii.
Dlatego też w Libii musi powstać rząd, który poprosiłby państwa europejskie o interwencję militarną. W ubiegłym miesiącu Europejczycy powołali od podstaw do życia nowy „demokratyczny” rząd jedności narodowej, którego jednak nie uznały władze w Tobruku4)Libya’s recognized parliament rejects unity govt Source Al Arabiya 2016-01-26i Trypolisie. Gdy Europejczycy usiłowali osadzić ten rząd w Trypolisie, by nie dopuścić do tego miejscowa administracja zamknęła przestrzeń powietrzną wokół miasta i zablokowała drogi od Tunisu5)Libya unity government blames rival faction for Tripoli airspace closure Source Reuters 2016-03-29.
Nowe władze zmuszone były przybyć drogą morską. Podobno Fayez Serraj, nowa głowa państwa z mianowania Brukseli, został przywieziony na włoskim okręcie wojennym6)Head of UN-backed Libyan government sails into capital Source CTV 2016-03-30. Oficjalnie podaje się, że przypłynął na jednostce libijskiej; brak jednak zdjęć, które by to potwierdzały.
Unia Europejska potrafi odwołać się do gróźb względem konkurencyjnych władz w Tobruku i Trypolisie, jeśli te nie zechcą podporządkować się rządowi sformowanemu przez Brukselę. W wyniku wywieranego nacisku niektórzy członkowie rządu w Trypolisie złożyli rezygnację bez stawiania oporu; odnotowano przypadek, że nieznani sprawcy wysadzili w powietrze dom polityka stojącego w opozycji wobec przełożonych z Brukseli7)Juma Sayeh’s Tripoli home attacked after he supports plans for rival State Council Source Libya Herald 2016-04-16.
Pierwszym zadaniem nowego „rządu jedności” jest pozbycie się dwóch konkurencyjnych ośrodków władzy i jak najszybsze zatamowanie strumienia migrantów do Europy. W zeszłym tygodniu w ciągu tylko czterech dni do Włoch przybyło ponad 6 tysięcy Afrykanów8)Over 6,000 have made it to Italy from Libya Source Libyan Express 2016-04-16.
Drugim zadaniem jest zabezpieczenie interesów Francji, Włoch i Niemiec w Libii. W ubiegłym roku urządzenia do wydobywania ropy, znajdujące się częściowo w posiadaniu France Total, włoskiego ENI oraz niemieckiego Wintershall zostały pozostawione pod opieką 27 tysięcy bojowników Petroleum Facilities Guard (Straży Instalacji Wydobywczych)9)Fear of ISIS Attacks in Libya Shuts Down Major Oil Fields Source International Business Times 2016-04-17 .
Bojownicy ci nie podlegają rozkazom dowództwa libijskiej armii, co czyni instalacje wydobywcze podatnymi na ataki ze strony dżihadystów. W interesie Arabii Saudyjskiej leży, by właśnie przy ich pomocy zniszczyć jak największą liczbę instalacji, zanim Europa przywróci w Libii porządek. Arabia Saudyjska znana jest z tego, że wykorzystywała terrorystów dla realizacji własnych interesów państwowych. Takie też były początki tego państwa, gdy w 1925 Abdul ibn Saud podbił Półwysep Arabski opierając się na skrajnych wahhabitach10)Inside the Kingdom By Robert Lacey . Wysiłki wszystkich konkurujących ze sobą libijskich plemion zmierzające do ochronienia pól naftowych nie zdołały zapobiec temu, że zostały przeprowadzone niewyjaśnione ataki na naftowe terminale, od kiedy cena ropy spadła poniżej 50 dolarów. W styczniu bieżącego roku dżihadyści podłożyli ogień pod zbiorniki z ropą w Ras Lanuf11)Fires still raging at major Libyan oil terminal after attack Source Reuters 2016-01-22. Pod koniec 2014 przeprowadzono atak z morza i podpalono inny terminal, w wyniku czego śmierć poniosło 22 libijskich żołnierzy12)22 Libyan soldiers killed in boat attack on oil terminals Source The Sydney Morning Herald 2014-12-26.
Europejczycy muszą się spieszyć. Jeszcze nie ma rządu jedności, jeszcze toczą się walki na ulicach Trypolisu, a już w ubiegłym tygodniu ministrowie spraw zagranicznych Włoch, Francji i Niemiec przybyli do miasta, by wyrazić poparcie dla kwestionowanego „rządu jedności narodowej”. Jak podaje francuska gazeta Le Monde, od kilku miesięcy brytyjskie, francuskie i włoskie siły specjalne przeprowadzały operacje w Libii13)La guerre secrète de la France en Libye Source Le Monde 2016-02-24. Te jednostki nie są jednak w stanie wypełnić postawionych im przez Brukselę zadań.
Pytanie jest nie czy, ale kiedy Europa przeprowadzi w Libii interwencję zbrojną. Brytyjczycy zobowiązali się wystawić kontyngent w sile tysiąca żołnierzy14)Senior Tories attack ‘disastrous plan’ to station 1,000 UK troops in Libya Source The Telegraph 2016-03-16 jako część formowanego wojska, które ma przywrócić porządek w Libii, zaś Włosi obiecali ze swej strony 5 tysięcy. Nie wykluczone, że Bruksela wykorzysta tę sytuację jako okazję wzmocnienia Korpusu Europejskiego, który jest zaczątkiem ogólnoeuropejskich sil zbrojnych, które już przeprowadzają drobne operacje wojskowe w Mali. Eurokorpus mógłby wystawić 5 tysięcy żołnierzy15)Source Eurocorps. Interwencja wojskowa w Libii będzie pierwszą na tak dużą skalę wspólną operacją wojskową. Jakimi by słowami Bruksela nie starała się uzasadnić takie postępowanie, będzie to zbrojne wrogie przejęcie państwa16)Russia says Libya military intervention needs U.N. approval Source Reuters 2016-03-14.
References
1. | ↑ | Crude oil production in Libya Source EIA |
2. | ↑ | Libya’s runaway parliament seeks refuge in Tobruk bubble Source BBC 2014-10-02 |
3. | ↑ | 800,000 migrants in Libya seeking to come to Europe: French minister Source EurActiv 2016-03-24 |
4. | ↑ | Libya’s recognized parliament rejects unity govt Source Al Arabiya 2016-01-26 |
5. | ↑ | Libya unity government blames rival faction for Tripoli airspace closure Source Reuters 2016-03-29 |
6. | ↑ | Head of UN-backed Libyan government sails into capital Source CTV 2016-03-30 |
7. | ↑ | Juma Sayeh’s Tripoli home attacked after he supports plans for rival State Council Source Libya Herald 2016-04-16 |
8. | ↑ | Over 6,000 have made it to Italy from Libya Source Libyan Express 2016-04-16 |
9. | ↑ | Fear of ISIS Attacks in Libya Shuts Down Major Oil Fields Source International Business Times 2016-04-17 |
10. | ↑ | Inside the Kingdom By Robert Lacey |
11. | ↑ | Fires still raging at major Libyan oil terminal after attack Source Reuters 2016-01-22 |
12. | ↑ | 22 Libyan soldiers killed in boat attack on oil terminals Source The Sydney Morning Herald 2014-12-26 |
13. | ↑ | La guerre secrète de la France en Libye Source Le Monde 2016-02-24 |
14. | ↑ | Senior Tories attack ‘disastrous plan’ to station 1,000 UK troops in Libya Source The Telegraph 2016-03-16 |
15. | ↑ | Source Eurocorps |
16. | ↑ | Russia says Libya military intervention needs U.N. approval Source Reuters 2016-03-14 |