Droga śmierci do Europy promowana w internecie

Jonathan Samuels, korespondent Sky News, na wybrzeżach greckiej wyspy Lesbos odkrył wraz ze swoim zespołem porzuconą książeczkę napisaną po arabsku. Broszurka podawała dokładne informacje dotyczące tras, ważnych telefonów organizacji pozarządowych, które pomagają migrantom oraz pouczała uchodźców o ich prawach w docelowych krajach.¹⁾(also video), Sky Finds ‘Handbook’ For EU-Bound Migrants, Sky News 2015-09-13. WatchTheMed (watchthemed.net oraz alarmphone.org) a także w2eu (w2eu.info oraz w2eu.net) to jedne z tych organizacji, które znajdują się na kartach wspomnianej książeczki.

Strona w2eu.info z zakładką zatytułowaną „niezależna informacja dla uchodźców i migrantów przybywających do Europy” mówi o sobie, że jej celem jest wspieranie wysiłku przybyszów, ponieważ „wolność przemieszczania się to prawo każdego człowieka”. Jej działacze, który są rozlokowani w różnych krajach Unii Europejskiej, twierdzą także, że wykonują swą pracę woluntarystycznie. Wspomniana strona podaje informacje na takie tematy jak Kontakty, Wiadomości Ogólne, Bezpieczeństwo na Morzu, (Umowa) Dublin III, Azyl, Płeć, Niepełnoletni, Regulacje, Areszt, Deportacja, Bytowanie, Rodzina, Zdrowie i Praca, w odniesieniu do każdego europejskiego kraju. I tak, pod nagłówkiem Bezpieczeństwo na Morzu uchodźca dowiaduje się, że może zadzwonić do WatchTheMed, która to organizacja z kolei powiadomi o wypadku na morzu straż przybrzeżną i wywrze odpowiedni nacisk, by udała się ona na ratunek zagrożonym lub przewróconym łodziom; powiadomi także media o zaistniałym wydarzeniu i wywrze presję (moralną) na władze lokalne i państwowe, pobudzając je do działania. Pod zakładką Płeć informuje się migrantów co do ich praw np. w Danii, gdzie, jeśli opowiedzą, że byli prześladowani, poniżani czy w jakikolwiek inny sposób nieludzko traktowani ze względu na płeć lub orientację seksualną, to wtedy nie zostaną deportowani. Nagłówek Deportacja poucza migranta, jak ma się zachowywać, by uniknąć deportacji lub jak sprawić, by decyzja o deportacji została unieważniona. Zakładka Rodzina w przypadku np. Austrii wyjaśnia, że istnieje prawo łączenia rodzin tj. sposób na sprowadzenie do Europy pozostałych członków rodziny uchodźcy. I tak dalej.

Ta sama strona udostępnia ulotki, instrukcje i „bilety wizytowe” do wydrukowania po angielsku, francusku, arabsku, farsi (lub persku, w którym to języku mówi się w Iranie i Afganistanie), pasztuńsku (jednym z urzędowych języków Afganistanu), w języku tigrinia (języku używanym w Etiopii i Erytrei) i somalijsku. Wizytówka podaje na jednej stronie telefony alarmowe do WatchTheMed a na drugiej króciutkie pouczenie w dwóch sprawach: Zagrożenie na morzu oraz Niebezpieczeństwo odepchnięcia.²⁾w2eu.info – welcome to europe. Z kolei ulotka zatytułowana „Ryzyko, prawa i bezpieczeństwo na morzu” (są wersje dla zachodniego i środkowego basenu Morza Śródziemnego oraz dla Morza Egejskiego) dokładnie poucza, jak przygotować się na morską podróż w łodzi. Uchodźca dowiaduje się, że ma się upewnić, że jednostka, którą będzie przewożony, nadaje się do morskiej eksploatacji; że ma się zaopatrzyć w wystarczającą ilość jedzenia, wody i ubrań na zmianę; że ma naładować baterie GPS oraz telefonu komórkowego oraz opłacić uprzednio rozmowy międzykontynentalne; że powinien powiadomić krewnych i przyjaciół w kraju docelowym jak i rodzinnym co do miejsca i godziny wyruszenia w drogę i przybycia do celu, tak, by w razie opóźniania się wiadomości od niego, krewni i znajomi wszczęli alarm; by wyposażyć się w sygnalizację, przy pomocy której będzie można zwrócić na siebie uwagę mijających jednostek pływających, ponieważ, jak podaje instruktarz, na każdym kapitanie spoczywa obowiązek udzielić pomocy rozbitkom na morzu bez względu na ich narodowość czy status prawny; dalej imigrant dowiaduje się, jak się zachowywać podczas akcji ratunkowej; a także jak, gdy już postawi stopę na kontynencie europejskim, jak domagać się prawa azylu odwołując się do postanowień Konwencji Genewskiej z 1951. Uchodźcom podaje się bez ogródek, co powinni mówić, by otrzymać azyl, który, jak się wyjaśnia, jest przyznawany tym, którzy skarżyć się będą na prześladowania, jakie cierpieli w swoim kraju ze względu na rasę, wyznanie, narodowość, przynależność do danej grupy społecznej lub politycznej. Zachęca się także migranta, by donosił o wszelkich przypadkach łamania jego praw.

Broszura zatytułowana „Witamy w Grecji” z października 2015 wyjaśnia, że choć w myśl Układów z Dublina uchodźca winien zadowolić się schronieniem w pierwszym kraju, do którego przybywa, to jednak kraje europejskie nie przestrzegają tej zasady; wyraźna podpowiedź, by kontynuować podróż wgłąb kontynentu. Pojawia się też tam ostrzeżenie, że migranci ekonomiczni nie otrzymują azylu; ponownie wyraźne pouczenie, co należy powiedzieć, by uzyskać pożądany status. Ulotka zawiera także rozkład rejsów promów wraz z cenami. Jest mapka Aten, adresy organizacji zaangażowanych w pomoc uchodźcom a także wybrane pożyteczne wyrażenia po grecku.

WatchTheMed (MTM) jest siostrzaną organizacją lub, jak ona sama pisze o sobie, platformą online, która śledzi przypadki śmiertelne na morzu oraz przypadki łamania praw człowieka na wybrzeżach europejskich krajów.