Przyłapani na gorącym uczynku: organizacje pozarządowe zajmują się przerzucaniem migrantów

Automatic Identification System (AIS) – oprogramowanie pozwalające śledzić ruch jednostek pływających na morzach – a także doniesienia dziennikarzy pokazują, że w przewożeniu migrantów z Afryki do Europy współdziałają organizacje pozarządowe, włoska straż przybrzeżna i przemytnicy. Od kiedy libijski przywódca Muammar Kadafi został obalony, przerzuca się coraz więcej Afrykanów, którzy część drogi pokonują właśnie przez Libię, do Europy. Zaangażowane w proceder przerzucania ludzi przez Morze Śródziemne, najważniejszy element podróży z Afryki do Europy, są rozmaite organizacje „humanitarne” lub pozarządowe. Jakby swej działalności nie nazywali, nie da się tych operacji określić jako rzeczywiste akcje ratownicze.

Holenderskie, maltańskie i niemieckie organizacje pozarządowe stanowią część siatki przemycającej ludzi, i można postawić pytanie, czy te organizacje nie wyczerpują definicji organizacji przestępczych.

Jakie by nie były ich motywy, działają one poza prawem, a w państwach, w których obowiązuje konstytucja czyli w krajach europejskich, przestępstwa należy ścigać bez względu na intencje sprawców.

Śledziliśmy kurs, po którym 12 października płynął Golfo Azzurro. W tym celu korzystaliśmy z sygnałów AIS Marine Traffic, twittera a także reportaży holenderskiej dziennikarki, która była na pokładzie Golfo Azzurro. Wieczorem 12 października o godzinie 21:15, cztery statki należące do organizacji pozarządowych – Phoenix, Astral, Iuventa oraz Golfo Azzurro – wzięły na pokład 113 ludzi w odległości 8.5 mili morskiej od libijskiego Mellitah Complex, czyli na libijskich wodach terytorialnych.

W czasie tej akcji zaginęło 17 osób, w tym trzyletnie dziecko. W środę, 12 października, o ósmej rano, włoska straż przybrzeżna nadała do Golfo Azzurro komunikat o mającej się rozpocząć akcji ratunkowej, czyli na 10-12 godzin przed wydarzeniem; tym samym skierowali Golfo Azzurro na libijskie wody terytorialne. Na pokładzie Golfo Azzurro była Eveline Rethmeier, holenderska dziennikarka. O godzinie 20:23 (UTC time 18:23) udostępniła ona wideo, w którym „szef misji” Mateo zapowiadał załodze, żeby była gotowa do akcji. Na swoim blogu reporterka napisała: „O godzinie ósmej rano dostaliśmy wiadomość, że 30 mil od nas znajduje się statek, który ma problemy. Włoska straż przybrzeżna poprosiła nas o pomoc. O odbyliśmy odprawę z „szefem misji” Mateo. Powiedział nam, że powinniśmy się spodziewać gości.”¹⁾ Live: zoeken naar vluchtelingenbootjes, zo gaat dat, RTL.

Włoska straż przybrzeżna nie tylko że skierowała Golfo Azzurro na libijskie wody terytorialne, ale także pozostałe jednostki, czyli Phoenix, Astral i Iuventa. Jak podawała Malta Today: “Morski Ośrodek Koordynacji Akcji Ratowniczych w Rzymie połączył się z Phoenixem około godziny 19 (12 października). Gumowy ponton dostrzeżono jednak dopiero o godzinie 21.20 przy pomocy dronów Schiebel, które znajdowały się na pokładzie Phoenixa. We współpracy z innymi organizacjami pozarządowymi operującymi w tym rejonie, natychmiast rozpoczęto akcję ratunkową.”²⁾Boy, 3, among missing migrants believed to have drowned in the Mediterranean Sea, Malta Today. O godzinie 8 na Golfo Azzurro odebrano wiadomość, że na morzu znajduje się statek z problemami gdy tymczasem z Phoenixem połączono się 10 do 11 godzin później!

W ciągu tygodnia, w którym obserwowaliśmy omawiany obszar, cztery włoskie holowniki, między innymi Megrez, cumowały przy Mellitah Complex, gdzie przez większość czasu nie wykazywały żadnej aktywności. Gdy Golfo Azzurro wypłynął w swój 30-milowy rejs na pomoc jednostce znajdującej się 6 do 9 mil morskich od Mellitah, upłynęło 10 godzin, zanim Megrez, jeden z czterech holowników, wypłynął z Mellitah (20:00) kierując się na punkt „akcji ratowniczej”. Megrez wypłynął 6 mil w morze, na odległość 2 mil od miejsca akcji ratunkowej. Około 20:40 osiągnął docelowy punkt i bez zatrzymywania się zawrócił i udał się do Mellitah, dokąd dotarł o godzinie 21:17. Cały rejs, data, godzina i prędkość są zapisane przez kilka monitorujących stron AIS.

Megrez, holownik pod włoską banderą, przemieścił się w prostej linii tam i z powrotem bez zatrzymywania i nie biorąc udziału w akcji „ratunkowej”. Wyglądało na to, jakby Megrez pozostawił coś na pełnym morzu i natychmiast zawrócił. A czterdzieści minut później, po odpłynięciu Megreza, Phoenix dostrzegł łódkę z migrantami. Co za synchronizacja! W odległości 8,5 mili morskiej od Mellitah, na libijskich wodach terytorialnych, cztery jednostki pływające należące do europejskich organizacji pozarządowych zaczęły „akcję ratunkową” i zabrały na pokład 113 osób. Zarzis w Tunezji jest najbliższym bezpiecznym portem, położonym jakieś 65 mil od miejsca „akcji ratunkowej”. Port ten jest często odwiedzany przez statki należące do organizacji pozarządowych. Niestety, zamiast odholować migrantów do Zarzis, Phoenix przetransportował ich 275 mil na północ, do Włoch. Ma się rozumieć, każdy ze 113 pasażerów zapłacił 1 000 do 1 500 euro, by znaleźć się w Europie, a nie w Tunezji.

Nasze obserwacje wykazały, że władze włoskie wiedziały z wyprzedzeniem, że owej nocy będzie się odbywała akcja ratunkowa. Uprzednio powiadomiły one Golfo Azzurro, gdy statek ten był w odległości większej niż 30 mil od libijskiego wybrzeża. Jego kapitan wiedział, że otrzymał zadanie wyłowienia uchodźców, choć nie otrzymał jeszcze sygnału s.o.s. W tym czasie migranci byli prawdopodobnie nadal na terytorium Libii. O godzinie 19:00 Phoenix został zaalarmowany przez straż przybrzeżną i skierowany na miejsce odbioru uchodźców. O godzinie 20:00 Megrez opuścił wybrzeże libijskie. W odległości 2 mil od punktu odbioru migrantów o godzinie 20:40 zawrócił. Czterdzieści minut później Phoenix dostrzegł ponton. Cała operacja została dokładnie zaplanowana.³⁾Boat sinking in Strait of Sicily, 3-year-old missing, ANSA.

Wygląda na to, że „akcja ratunkowa” to dobrze zorganizowana operacja przerzucania ludzi. To, że 13 osób przy tym uznano za zaginione sprawia, że nie można jej nazwać ratunkową. Jej organizatorzy i wszystkie powiązane osoby ponoszą całkowitą odpowiedzialność za bezpieczeństwo pasażerów i dlatego powinni stanąć przed sądem.